Lutownica. Jakie są jej rodzaje i czym się różnią?

lutownica kolbowa
lutownica kolbowa
Lutownica to zarazem prosty (najważniejsze elementy to uchwyt oraz grot) i wydajny sprzęt służący do lutowania. Jednymi z najpopularniejszych są lutownice transformatorowe wykorzystujące transformator, które krótko się nagrzewają, są również łatwe w obsłudze.

Z kolei lutownice grzałkowe posiadają elektryczną grzałkę, a zasilane są z sieci. Popularna jest również chociażby lutownica kablowa z grotem wykonanym z kawałka metalu.


Lutownica transformatorowa

Jest droższa od lutownicy oporowej, dedykowana do nieco bardziej zaawansowanych i żmudnych prac, jak chociażby sporych gabarytów okablowanie czy też duże powierzchnie do lutowania. Przeznaczenie takich lutownic determinuje ich większą wagę.

Elementem łączącym w przypadku lutownicy transformatorowej jest spoiwo o temperaturze topnienia niższej niż w przypadku owej zespajanych metali. Standard konstrukcyjny to oczywiście grot oraz element chwytny zwany kolbą. Zgodnie z nazwą jej charakterystyczną częścią konstrukcyjną jest wbudowany transformator, odpowiadający za generowanie wysokiej temperatury poprzez przepływ prądu o dużym natężeniu przez drut. Zaletą tego sprzętu jest szybkość nagrzewania się grotu oraz duża moc urządzenia, co przekłada się na wydajność. Brak możliwości kontroli stopnia nagrzania drutu czy też pola elektromagnetycznego to niestety jego wady, podobnie jak niska precyzja grotu oraz wyższa cena sprzętu.

Lutownice transformatorowe RANKING

Ranking Kwiecień 2024

Zestawienie najchętniej wybieranych lutownic transformatorowych. Ranking jest aktualizowany na bieżąco każdego dnia.


*zestawienie w oparciu o cenę zakupu i popularność


Stacja lutownicza

Stacje lutownicze zasilane są napięciem 24 V. Generowane podczas pracy ciepło może być przekazywane za pomocą grzałki lub przez gorące powietrze (typ Hot-Air).

Pozwala ona na regulowanie temperatury lutowania za pomocą dedykowanego panelu sterowania. Sposoby regulacji temperatury:

  • regulowanie temperatury za pomocą termostatu (stacja analogowa),
  • kontrolowanie mocy procesu lutowania,
  • ogniwo termoelektryczne (inaczej termopara), które współpracuje z mikroprocesorem zamontowanych w stacji cyfrowej.

Stacje lutownicze RANKING

Ranking Kwiecień 2024

Zestawienie najchętniej wybieranych stacji lutowniczych. Ranking jest aktualizowany na bieżąco każdego dnia.


*zestawienie w oparciu o cenę zakupu i popularność


Lutownica z grafitowymi elektrodami

Lutownice z elektrodami grafitowymi składają się z transformatora oraz elektrod węglowych znajdujących się na charakterystycznych szczypcach. Zaletą tych lutownic jest duża wydajność będąca konsekwencją sporej mocy urządzenia, natomiast do wad należy zaliczyć ślady grafitu, które pojawiają się z reguły w miejscach lutowania.


Lutownica gazowa

Lutownice gazowe zasilane są gazem – może to być na przykład popularny propan-butan czerpany z gazowej butli. Palnik zasilany gazem pozwala na lutowanie elementów, które są ciężkie do spojenia w przypadku zastosowania innych rodzajów lutownic.

Lutownice gazowe RANKING

Ranking Kwiecień 2024

Zestawienie najchętniej wybieranych lutownic gazowych. Ranking jest aktualizowany na bieżąco każdego dnia.


*zestawienie w oparciu o cenę zakupu i popularność

Obecnie tego rodzaju sprzęt stosuje się głównie podczas prac z obwodami elektrycznymi. Lutownice nie przekraczają zazwyczaj mocy 400-500 W, co w zupełności pozwala im lutować rynny miedziane lub stalowe. Lutownice kolbowe oraz do blach są zastępowane coraz częściej lutownicami gazowymi, zasilanymi z przenośnej butli gazowej. Przenośne lutownice zyskały na popularności, a ich mobilność stała się sporą zaletą takich urządzeń.

Ceny lutownic zaczynają się już od kilkunastu złotych, a kończą się na kilkunastu tysiącach zł.


Lutownica oporowa

Zwana jest również grzałkową. Za uzyskanie odpowiedniej temperatury metalowego grotu odpowiada grzałka elektryczna. Sprzęt ten świetnie nadaje się do prostych codziennych prac, jak i również do bardziej precyzyjnych takich jak łączenie części elektronicznych i przewlekanych. Lutownice oporowe posiadające masywne groty nazywane są kolbowymi, które świetnie nadają się do lutowania dużych powierzchni. Zaletą tego typu sprzętu jest wymienność grotów, co pozwala na dostosowanie precyzji łączenia według potrzeby. Wadą jest natomiast brak możliwości ustabilizowania oraz regulowania temperatury.

Lutownice oporowe RANKING

Ranking Kwiecień 2024

Zestawienie najchętniej wybieranych lutownic oporowych. Ranking jest aktualizowany na bieżąco każdego dnia.

*zestawienie w oparciu o cenę zakupu i popularność


Co jest ważne w lutownicy?

Grot

Jaka lutownica?W lutownicy ważne są przede wszystkim podstawowe parametry. Kupujący lutownicę powinien przykładać wagę do grotu – najlepiej, aby był on cienki, gdyż sprawdzi się przy lutowaniu elementów elektronicznych. Mała grubość grotu natomiast związana jest z jego krótkim czasem życia.

Groty dzieli się na stożkowe, o zaokrąglonej końcówce, oraz wkrętakowe używane do montażu przewlekanego oraz powierzchniowego. Grot z minifal jest grotem cylindrycznym, którego końcówka jest ścięta pod kątem 45°.

Moc i przeznaczenie lutownicy

Moc lutownicy powinna wynosić co najmniej 100 W, najlepsze modele nagrzewają się przez około 7-10 sekund.

Przewodowe lutownice elektryczne sprawdzą się w domu lub warsztacie, bezprzewodowe lutownice (na gaz lub baterie) sprawdzą się przede wszystkim w terenie. Lutownice powinny być lekkie – praca z lutownicą ważącą powyżej 2 kg wymaga sporego wysiłku. Najbardziej wygodne są urządzenia mające wagę do 1 kg, poręczne i lekkie.

Lutownice RANKING

Ranking Kwiecień 2024

Zestawienie najchętniej wybieranych lutownic. Ranking jest aktualizowany na bieżąco każdego dnia.


Zasady dotyczące lutowania i najczęstsze błędy

Lutowanie to proces znany domowym majsterkowiczom, jednak pierwszy kontakt z lutownicą wcale nie jest taki prosty. Trzeba zrozumieć jak przebiega cały proces i czego naprawdę do niego potrzebujemy. Wbrew pozorom lutowanie wymaga sporej praktyki, aby było sprawne i efektywnie. Jak powinien przebiegać ten proces? Jakie błędy popełniamy najczęściej?

Lutowanie krok po kroku

Należy odróżnić proces lutowania od spawania, choć często bywa to ze sobą mylone. Do lutowania musimy użyć spoiwa, które jest wiążące, a nie stopić brzegi poszczególnych elementów. Najprościej opisać to w czterech krokach:

  1. Rozgrzanie lutownicy do odpowiedniej temperatury – czyli około 450 stopni Celsjusza, w przypadku lutowania miękkiego i około 2000 stopni Celsjusza w przypadku lutowania twardego.
  2. Przyłożenie lutownicy do danego elementu, a także pola lutowniczego.
  3. Rozgrzanie powierzchni, które mają zostać poddane lutowaniu – odpowiednio nagrzane elementy mają większą przyczepność.
  4. Roztopienie cyny – czyli spoiwa o nagrzane elementy.

Warto więc zaopatrzyć się w wysokiej jakości lutownicę i odpowiednie spoiwo, a także zadbać o swoje bezpieczeństwo podczas pracy przy wysokich temperaturach.

Najczęstsze błędy popełniane w procesie lutowania

Nie da się ustrzec błędów, szczególnie kiedy dopiero zaczynamy przygodę z lutowaniem. Oto najczęściej popełniane błędy, których powinniśmy się wystrzegać:

  • Rozgrzewanie cyny o lutownicę – to najgorszy i najczęstszy błąd. Nie rozgrzewamy cyny o grot, tylko o już nagrzane wcześniej elementy przeznaczone do lutowania.
  • Brak czyszczenia – zdarza się, że nie wyczyścimy grotu z resztek cyny, to błąd, który może skutkować niską efektywnością lutowania.
  • Przegrzanie – doprowadzając do tego poszczególne elementy, usuwamy tlenki znajdujące się na powierzchni metali, a przez to połączenie może być nietrwałe.

Unikając tych błędów, lutowanie stanie się przyjemnością, a także zagwarantuje trwałe połączenia elementów.

11 thoughts on “Lutownica. Jakie są jej rodzaje i czym się różnią?

  1. tylko lutownica gazowa! Trwała, przenośna, tania w eksploatacji, w stu procentach spełnia swoje zadanie. Pamiętam stare lutownice, jeszcze z lat osiemdziesiątych – tragedia. Wykonanie fatalne, stosunkowo długo się nagrzewały, straszna tandeta. Całe szczęście teraz na rynku mamy przeróżne modele i to od naprawdę renomowanych producentów. Dobra lutownica – must have w każdym domu.

    1. A widzisz, dobrze się składa, że trafiłem na Twój komentarz. Przymierzam się do kupna lutownicy i właśnie zastanawiam się nad gazową. Powiedz proszę, jakiego modelu używasz? Zależy mi na zakupie czegoś, co cieszy się renomą, a samemu niezbyt znam się na takim sprzęcie:)

  2. Ja tam mam żółtą lutownice po dziadku i sprawdza się bardzo dobrze:) Za dzieciaka uwielbiałem patrzeć jak dziadek pracuje z lutownicą, no i ten zapach! Do tej pory bardzo lubię jej używać i nie mam zamiary kupować nowszego modelu. Nie dosyć, że pomaga w domowych obowiązkach to jeszcze stanowi pamiątkę po dziadku i przywołuje wspomnienia.

  3. W warsztacie wybór jest tylko jeden – lutownica transformatorowa. Jest dużo bardziej zaawansowana i przydaje się do nieco bardziej skomplikowanych zadań. Jeżeli jesteśmy laikami w tego typu sprzęcie, to artykuł zdecydowanie rozwieje wszystkie wątpliwości, autor wyjaśnił wszystko co trzeba było 😉

  4. Widzę, że zdania dosyć podzielone, to też się wypowiem. Dla mnie nie ma lepszej lutownicy jak gazowa. Wydajna lutownica gazowa spisze się nawet przy najcięższych zadaniach. Korzystałem z różnych rodzajów, ale zdecydowania gazowa jest w tym wypadku najlepsza, może dlatego, że jestem starej daty i już ciężko mnie przekonać.

  5. Jaka lutownica gazowa będzie najlepsza? Zastanawiam się nad zakupem już jakiś czas i nic nie przychodzi mi do głowy, a sprawdziłem już masę tego i potrzebuje pomocy. Jeżeli ktoś miał z taką styczność, to bardzo proszę i wiadomość na ten temat 😉

  6. Nie miałem dużej styczności z tego rodzaju sprzętem, ale wiem, że u mnie zawsze świetnie spisywała się lutownica kolbowa. Najbardziej lubiłem pracę własnie z nią, aczkolwiek muszę przyznać, że do pracy z takim sprzętem trzeba mieć po prostu dryg i cierpliwość.

  7. U mnie od wielu lat sprawdza się lutownica gazowa – nie ma z nią żadnego problemu. Lutowanie to czynność, którą trzeba dobrze opanować i mieć do tego przede wszystkim cierpliwość i przykładać się. Model gazowy pozwala na lutowanie ciężkich elementów bez większego problemu.

  8. U mnie przez całe życie była lutownica transformatorowa i jakiś czas temu się zepsuła i teraz zastanawiam się nad czymś nowym. Myślę nad kilkoma pozycjami z rankingu, oczywiście typ lutownicy zostaje bo mam już do niej sentyment, oraz przekonanie, że taki sprzęt jest bardzo dobry.

  9. Jak ktoś lubi majsterkowanie to lutowanie na pewno mu się spodoba. Cena lutownicy transformatorowej co prawda jest dosyć wysoka, ale na początek można kupić coś innego i tańszego, żeby się nauczyć. Poza tym, jest to rzecz przydatna w domu.

  10. Ja cenię sobie to, że lutownica gazowa jest bardzo precyzyjna. Wiele rzeczy już lutowałem i cały czas przy użyciu jednej i tej samej lutownicy od wielu lat. Przydaje się w przypadku napraw chociażby słuchawek, czy innego sprzętu rtv.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Next Post

Wiertarko-wkrętarka. Jakie są jej mocne i słabe strony?

śr. maj 25 , 2022
Wiertarko-wkrętarki posiadają zróżnicowaną moc – im większa, w tym twardszym […]
Jaka wiertarko-wkrętarka?

Inne poradniki i rankingi sprzętu oraz mebli ogrodowych

CodoOgrodu.net 2023

Serwis poświęcony tematyce ogrodowej. Charakterystyka przydatnych narzędzi oraz akcesoriów, a także rankingi produktów.